Maand: december 2016

Waarnemingen in de Gaasperzoom

Aanleiding
In de Gein3dorper, heeft een stuk gestaan van Helene van der Heijden namens bezorgde buurtbewoners over de verruiging van de Gaasperzoom sinds het gebied door middel van begrazing met Gasconne runderen wordt beheerd. Het artikel heeft mevrouw Van der Heijden ook aan het beheerbureau van Groengebied Amstelland gestuurd.
Mevrouw van der Heijden ziet monoculturen ontstaan van planten die de koeien niet eten (brandnetel, distel, groothoefblad, Japanse duizendknoop, bramen) en heeft last van de hobbels in de graspaden. Ze vindt het erg jammer dat de vroegere vegetatie (“We herinneren ons nog hoe het hele “bergje” en de velden eromheen geel zagen van het bloeiend koolzaad, een overvloed aan fluitenkruid, een berm vol rode klaprozen en een weide vol verschillende bloemen.”) is verdwenen en vergelijkt de vegetatie van het begraasde gedeelte met die van de niet begraasde hooilanden in de hoek bij de Wethouder Wierdelsstraat.
Henk Meuleman, beheerder van Groengebied Amstelland, heeft mij verzocht mijn indruk van de vegetatie in de Gaasperzoom op papier te zetten. We hebben het gebied op 5-9-2016 bezocht. Deze waarnemingen kunnen gebruikt worden bij de evaluatie van het begrazingsproject.

Waarneming
We hebben eerst gekeken in het noorden van de Gaasperzoom, de open terreinen tussen de Driemondweg en de schoonwaterloop . Hier liggen glanshaver/ Engels raaigras velden met duizendblad, rode klaver, wilde peen, smalle weegbree en scherpe boterbloem, te klasseren als kruidenrijk grasland. Er staat een enkele jacobskruiskruid – giftig voor het vee.
Er zijn echter grote plekken met akkerdistel en ook (minder opvallend) plekjes met brandnetel. De Japanse duizendknoop woekert in de randen, maar heeft ook midden in het weiland grote plekken in beslag genomen. In de mantelvegetatie is een strijd gaande tussen bramen/ brandnetels en de Japanse duizendknoop. De Japanse duizendknoop lijkt hier als overwinnaar uit de bus te komen, er zijn een paar plekken waar braamstruiken erbovenuit gegroeid zijn. De bestrijding van Japanse duizendknoop is gewenst maar moeilijk, zie de appendix bij dit verslag. Japanse duizendknoop vaart juist wel bij maaibeheer, dus mogelijk zou dit probleem nog erger zijn geweest als dit deel van de Gaasperzoom alleen gemaaid zou worden, zoals voorheen het geval was.
Opvallend is overigens dat, in tegenstelling tot de toestand in veel van recreatieterreinen, de reuzenberenklauw ontbreekt, ook in de mantels en zomen (voor zover ik heb gezien).
Een wat zuidelijker gelegen grasland heeft een ander karakter met veel tredplanten als perzikkruid, gewoon varkensgras, ridderzuring, hier en daar een brandnetel- of een akkerdistelpol. Hier wordt waarschijnlijk meer gelopen door het vee, al is het gras behoorlijk dicht en hoog (ziet er niet intensief begraasd uit).
Langs de bosschages groeien ruige mantelvegetaties met groot hoefblad, grote brandnetel, witte dovenetel en akkerdistel. Er vliegen veel vlinders en andere insecten. In het gras springen jonge kikkertjes en padjes weg voor onze voeten. Direct aan de weg groeit een strook gras, iets verderop in de berm wordt het al ruiger met veel akkerdistels en brandnetels. Je loopt hier niet doorheen, maar het beeld is niet lelijk en brandnetelzones zijn voor veel vlinders en voor nachtegalen en bosrietzangers heel aantrekkelijk.
Meer naar het zuiden komen ook kruldistel en reuzenbalsemien in de zoomvegetaties voor. Langzamerhand winnen de braamstruwelen het hier van de Japanse duizendknoop en in de zuidelijke helft van de Gaasperzoom heb ik die niet gezien.
De grasvelden in de hoek van de bebouwing, die niet in het begrazingsproject zijn meegenomen zijn ook bezocht. Het is een dichte grasmat van glanshaver en kropaar, minder Engels raaigras dan in de noordelijke velden, veel smalle weegbree, veel varkensgras (een tred-indicator), heermoes (heeft ook open plekken nodig om te ‘ontkiemen’), duizendblad, koolzaad en vertakte leeuwentand. Geen bijzondere planten dus, wel een kruidenrijk grasland, maar met veel storingsindicatoren.
Conclusie
De verschillende graslanden, begraasd – niet begraasd, zijn allemaal voorbeelden van extensief beheerde graslanden, vrij kruidenrijk, maar in beide gevallen veel storingsindicatoren en geen heel kwetsbare soorten. De begraasde graslanden laten een grof mozaïek zien: grote plekken met storing. Waar door betreding (of mollen) kale plekken ontstaan zien de akkerdistels hun kans schoon. De Japanse duizendknoop rukt helaas in snel tempo op (zie appendix voor maatregelen). De niet begraasde weilanden vertonen echter ook, maar wel in mindere mate storing: dat is niet te vermijden in een recreatiegebied waar mensen en honden vrije toegang hebben.
De Gaasperzoom is vanaf het begin een ruig terrein geweest en dat is op zich een waarde tussen de meer geordende parken in de omgeving. Ik heb de Milieu-inventarisatie lijsten uit 1981 en 1988 bekeken: in 1981 was het nog een kaal, deels opgespoten gronddepot, in 1988 stond het vol pionierssoorten met veel ruigte, riet en wilgenopslag. Bij de inrichting tot recreatiegebied hebben we (naar aanleiding van de inspraak) besloten om de spontaan ontstane wilgenbossen niet te kappen, maar ze juist als uitgangspunt voor de inrichting te nemen.
Het gebied, ook en misschien juist het begraasde gedeelte, is rijk aan insecten en amfibieën, een bijzondere kwaliteit in de stadsrand. Daar profiteren in het voorjaar ongetwijfeld veel vogels van.
De mooie vegetatie waaraan mevrouw Van der Heijden refereert in haar artikeltje is een pioniersvegetatie; die komt voor op open en zandige grond, die we niet veel (meer) hebben in de Gaasperzoom. Zo’n vegetatie krijgen we, ook zonder begrazing, niet zo maar terug.
De mooie Gasconne-runderen zijn een belevingswaarde op zich, dat blijkt ook uit de Facebook site die bezoekers hebben opgericht.
Mijn advies is: voorlopig doorgaan met begrazen. Het leidt inderdaad, zoals mevrouw Van der Heijden schrijft, tot een andere vegetatie, het gebied wordt nog ruiger dan het al was. De vinger aan de pols houden, de verruiging moet niet zo ver door gaan dat het gebied niet aantrekkelijk meer is voor recreanten. Het verontrustende oprukken van de Japanse duizendknoop staat los van de begrazing.
Finette van der Heide
7-9-2016

Vervolg wij maken ons zorgen om de natuur in de Gaasperzoom

Beste buurtbewoners,

Hierbij wil ik jullie bedanken voor alle reacties op het stukje betreffende onze zorgen over de natuur in de Gaasperzoom.

Het blijkt dat veel mensen onze zorg delen, sommigen gaat vooral de natuur ter harte, anderen hebben echt last van de koeien.

Henk Meuleman, locatiebeheerder Groengebied Amstelland, heeft ook op het stukje gereageerd met een bezoek aan het park samen met Finette van der Heide (ecologe) en heeft een mail aan mij gestuurd met hun bevindingen. Daar heb ik weer op geantwoord.

Omdat het te veel wordt om deze hele mail-wisseling in de Gein3dorper te plaatsen, zijn deze mails op de webpagina van de Gein3dorper te vinden

Namens de BBB (Bezorgde Buurt Bewoners)

Hartelijke groeten,

Helene van der Heijden

heleneh@xs4all.nl

Wie wil mijn fotografiehobby met me delen?

Ik woon al bijna 30 jaar in gein 3 en ik vind het nog steeds geweldig om hier te wonen.

De laatste jaren ben ik me wat gaan toeleggen op natuurfotografie en heb al heel wat aardige foto’s kunnen maken. Het is echt een hobby geworden en het lijkt me leuk om dat met iemand te delen, om samen eens een uurtje op pad te gaan in de buurt en elkaars resultaten te bewonderen.

Via mijn e-mail kunt u een reactie sturen j.olgers9@upcmail.nl

Annemarie Olgers

Plannen voor ooievaarspaal in Groene zoom.

Toon Borst, bekend van o.a. de kinderboerderij en de muntenacties, heeft voorgesteld een ooievaarspaal te (laten) plaatsen in de groene zoom. Hij is zover dat hij van het Groengebied al een akkoord heeft. Hij heeft de bewonersvereniging gevraagd hem te helpen.

De kosten liggen op € 1.876,-.

Toon wil deze kosten dekken door een aanvraag te doen bij verschillende bedrijven, verenigingen, Groen Gebied en door verdere crowdfunding op te halen.

Als bewonersvereniging stellen we voor er een bedrag aan te besteden, bijvoorbeeld € 500,- evt. in ruil voor een bordje op de paal met de naam van de vereniging er op.

Er bestaat hiervoor een leverancier zie www.ooievaarsnesten.nl uit Wageningen. Er is een offerte binnen voor een nest-bouwpakket, inclusief transport naar Amsterdam Zuidoost, inclusief plaatsing.

Wilt u financieel bijdragen in dit leuke initiatief of heeft u ideeën stuur dan een email naar de redactie@gein3dorp.nl

Wij houden u op de hoogte.